Kağıt fiyatları kitapçıları, yazılı basını, matbaacıları ve öğrencileri kara kara düşündürüyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine tarafından 2021’de en yüksek fiyat artışı yüzde 168 ile selülozik kâğıtlarda gerçekleşti.
Zam şampiyonu olan kağıt ürünlerindeki fiyat artışları matbaacıların değişmez bir aidat belirlemesini engelliyor.
Başkent Üniversitesi Finans ve Bankacılık Birim Başkanı Prof. Dr. Şenol Babuşçu da, Ocak 2021 tarihinde birinci hamur kağıdın ton fiyatının 720 dolar iken; Ocak 2022’de bin 360 dolara çıktığını belirtti. TL bazında takriben yüzde 260 çoğalma yaşandığına dikkat çekti.
Bu durum esnafı güç duruma sokarken, idareli bıkkınlık içinde okumaya çalışan öğrencileri de bir hayli etkiliyor. Üniversite öğrencileri ders kitaplarının ve notlarının; üniversiteye hazırlanan öğrenciler ise deneme kitaplarının pahalılığından dert yanıyor.
SÖZCÜ muhabiri, İstanbul’da tarihi Sahaflar Çarşısı ve İstanbul Üniversitesi civarındaki esnafa ve öğrencilere mikrofon uzattı.
Haberi hazırlarken dolaştığımız bütün sahaflarda tezgahların üstünde etiket basma makinelerinin durduğunu gördük.
Esnaf, fiyatlar sürekli arttığı için aynı sıklıkta etiketleri güncellemek zorunda kaldığını dile getirdi.
Esnaftan ve öğrencilerden aldığımız tepkiler ise şöyle oldu:
“İKİNCİ ELLERE VE FOTOKOPİYE YÖNELENLERDE SON DÖNEMDE ARTIŞ VAR”
Sahaf esnafı Burak Altay: Kitaplarda fiyat artışları epeyce yüksek. Ders kitabının fiyatı adeta 100 lirayı aştı.
* Birçoğu da 100 liranın üstünde. Yerinde fiyatlı kitap çok kalmadı. (Bir lise öğrencisi her dersten deneme kitabı almak istese sıradan ne kadar vergi ödemesi gerekir?) İster lise 1’de olsun, ister lise 4’te olsun; sıradan bin ila 2 bin lira aralarında bir fiyat çıkabiliyor. Ivedi olan kitapları alıyorlar. ya da aralarında (kitapları) değiştirebiliyorlar.
* Onların haricinde kullanılmış kitap arayan var. (Fiyatları gördükten sonra sıfırını alamayıp ikinci ellere ya da fotokopiye yönelenlerde son dönemde bir çoğalma var mı?) Son dönemde artma var.
*Özellikle kopya, korsan, fotokopi, sahte mahsul soran çok. Birçok öğrenci hatta akademisyen sahte fotokopiye yöneliyor.
“6-7 AY ÖNCE 89 LİRA OLAN DENEME KİTABI ŞU LAHZA 130 LİRA”
Sahaf esnafı Hamit Akgün: 80-90 liralık deneme kitapları 130-140 lira bandına çıktı. Öğrenciler maalesef rahatça alışveriş yapamıyorlar.
* Çoğu dersten kaynak kitap alması gereken öğrenciler, esas ders olan matematik ve Türkçe’ye yük verip sadece o ikisini alıp gidiyorlar. Maalesef durum o halde şu lahza. (Elindeki TYT Matematik Soru Bankası’nı göstererek) 6-7 ay öncesinde bunun fiyatı 89 liraydı. Sonra 120 lira oldu. Daha Sonra 150 lira oldu. Hemen fiyatını 130 liraya çektiler.
*Üniversiteye hazırlanan öğrenci, iyi bir kitap olmak istiyorsa ders başına vereceği asgari miktar 100 lira. 7 dersten kitap alsa minimum 700 lirası gidecek çocuğun…
“ÖĞRENCİLER ARTIK PDF ÜZERİNDEN ÇALIŞMAYA BAŞLADI”
Fotokopici esnafı Namık Kemal: Fotokopi fiyatlarındaki yükselme geçen seneye kıyasla yüzde 50. 10 kuruşa çekiyorduk, derhal 15 kuruş oldu, bu önlü-arkalı.
*Tek yüzü 20 kuruş. Bu artışlar öğrencileri fazla etkiledi. 10 lira vereceğine 15-20 lira veriyor. Öğrenciler de artık PDF üzerinden notlarına çalışmaya başladı.
*Birçok öğrenci böyle yapıyor hemen. Üniversite öğrencisinin tek ders için asgari 35-40 lira ödemesi gerekyor. Dönemde 6 ders alsa 200 lirayı bulur. Bu yalnızca ders notu.
“DIĞER ŞEYLERDEN KISARAK ALIYORUZ”
Üniversite öğrencisi Süleyman Kırık: Bir dönemlik kitap maliyetimiz 700-800 lirayı buluyor. Diğer bir şeylerden kısıp mecburen alıyoruz.
“GEÇEN SENE BÜTÜN KİTAPLARI ALABİLİYORDUM, BU SENE FOTOKOPİLERLE YETİNEBİLİYORUM”
Üniversite öğrencisi İsmail Aydınlatılmış: Geçen yil tüm kitapları almama karşın bu yil sadece fotokopilerle yetinebiliyorum.
*Geçen yil 40 liraya aldığım kitap bu sene 80 lira, bu yüzden de fotokopilerle idare etmeye çalışıyorum.
“ELİMDEKİ KİTAPLARI TAKAS EDEREK YENİSİNİ ALMAYA ÇALIŞIYORUM”
Üniversite öğrencisi Dikte İnallı: Kitapevine gittiğim zaman, 2 hafta öncesinde 15 lira olan kitabın etiketinin üzerinin barkodla kapatılıp 30 lira yazıldığını görüyorum.
* Çok fazla kitap okumaya çalışan biri olarak bu beni etkiliyor. Edinmek istediğim kitapları, zam geldiğinden dolayı alamadığım oluyor.
*Sıfır kitap alamadığımda çoğunlukla sahaftan alıyorum. Daha ucuza ikinci el almaya çalışıyorum veya okumadığım kitapları verip değiş tokuş yaparak yenisini almaya çalışıyorum.
“FİYATLAR CEBİMİZİ YAKIYOR”
Üniversiteye hazırlanan Batu Arı: Her şeyin fiyatı arttığı gibi test kitaplarına da zam geldi. Bu durumda alt bizim cebimizi yakıyor.
*Araştırıyorum, nerede daha uygunsa oradan almaya gayret gösteriyorum. Çünkü bu yil üniversiteye hazırlanıyoruz, almamız gerekiyor. Son dönemde bizde de fotokopi ve PDF’e yönelme oldu.
*Ben de bu sorunu bir yazıcı alarak çözdüm. Başka türlü olmuyor çünkü. Sayfa başına fotokopi fiyatları artıyor.
“1-2 TANE ALIYORUM, TOPLU ALAMIYORUM”
Üniversiteye hazırlanan Berkay Akkaya: Kitapların fiyatı hemen bütçemi aşıyor, alamıyorum. Aldığım zamanda 1-2 tane alabiliyorum, toplu alamıyorum. Evvelden böyle bir şart yoktu, ilk kez bu sene yaşıyorum. Fiyatlar özellikle son 2-3 ayda çok artmış durumda.